Fizik Renkler Konusu Nedir ? 2024 👍
İçindekiler
Fizik renkler konusunu anlatacağımız bu yazımızda sizlere ışığın içindeki renklerin nasıl göründüğü, elektromanyetik dalgalar nelerdir ve gözümüzde görme nasıl gerçekleşir konularını anlatacağım.
Fizik Renkler Konusu
Renk ışığın ıstırabı ve sevincidir.
Colour are light’s suffering and joy.
–Johann Wolfgang von Goethe
Optik fizik biliminin en renkli bölümüdür desek cümlenin tam anlamını vermiş oluruz herhalde. Renk konusu Aristo’dan beri bilim adamlarının ilgisini çekmiş. Üzerinde çok deney yapılmış pek çok fikir yürütülmüş. Aristo renkleri Tanrı’nın gökten gönderdiği ışıklar olarak tanımlamış. Aristo’ya göre gördüğümüz bütün renkler siyah ve beyazdan yani aydınlık ve karanlıktan geliyordu. Ve her renk dört temel elementle (hava, su, toprak, ateş) ilişkiliydi. Bu görüş 2000 yıldan fazla bir zaman kabul gördü.
Ta ki Newton can sıkıntısından prizma deneyini tasarlayama dek. 1660 yıllarında Londra ‘yi vuran veba salgınından Newton da herkes kadar nasibini aldı. Salgın baş gösterince ünlü bilim adamı ailesinin çiftliğine çekildi ve burada günlerini ışık ve renklerin oluşumu hakkında fikirler üreterek geçirdi. Aristo’nun mantığı renklerin üzerine ışık düştüğünde kendi içinde bulunan rengi ortaya çıkması fikrine dayanıyordu. Ancak Newton küçük bir delik açtığı bir kutuya -ya da odaya – beyaz ışık düşürerek deneyler yapıyordu. Işık bir prizmadan geçirilmek suretiyle içeri girdiğinde farklı renklere ayrılıyordu. Böylece renk dediğimiz kavramın ışığın içinde zaten var olduğunu göstermiş oluyordu.
Newton yaptığı bu deneyin sonuçlarını Optics adlı kitabında topladı ve prizmadan yansıyan renkleri görünür spektrum olarak tanımladı.
Görünür Spektrum
Işık dalga boylarına ayrıldığında onu renkler olarak görürüz. 635 – 770 nm de kırmızı renkten 380-450 nm de mor a kadar olan renklerin gösterildiği bu tabloya görünür spektrum denilmektedir. Elektromanyetik dalga spektrumunda gözümüzle görebileceğimiz kısım Görünür Işık olarak isimlendirilir ve bütün renkler bu bölgede ışığın içindedir. Işık dalga boylarına ayrıldığında biz de onu renk olarak algılarız.
En uzun dalga boyu kırmızı ve en kısa dalga boyu mor renge aittir. Dalgalarda dalga boyu kısaldıkça enerji artar. Bu yüzden kırmızı en düşük enerjiye sahipken morun enerjisi en yüksektir diyebiliriz. Spektrumun diğer renkleri ROYGBIV olarak kısaltılmıştır ( Red, Orange, Yellow, Green, Blue, Indigo, Violet ).
Yani Kırmızı, Turuncu, Sarı, Yeşil, Mavi, Çivit Mavisi, Menekşe Moru. Bu renkler Newton’un gözlemlediği renklerdi ve dalga boylarına göre sıralanmışlardı.
Elektromanyetik Dalgaların görebildiğimiz kısmına görünür spektrum demiştik. Bu dalga boyu gözün algılayabildiği kısım. Bir de bunun altında ve üstünde yayılan dalga boyları var. Onları görmesek de oldukça etkin şekilde kullanıyoruz. Sırası ile yazarsak,
- Radyo Dalgaları
- Mikrodalga
- Kızılötesi
- Görünür Işık
- Ultraviyole
- X ışınları
- Gama Işınları
Bu dalgaları göremesek de hayatımızın her alanında kullanıyoruz. Kolumuz kırılsa çekildiğimiz röntgen X ışınları ile çalışırken süt ısıtmak için mikrodalgayı kullanıyoruz. Elektromanyetik Dalga Spektrumunun yalnızca Görünür Işık kısmını gözlerimizle görebiliyoruz. Göz, ışığı dalga boylarına ayılarak beyne iletiyor. Bu da bizi renklerin nasıl oluştuğu sorusuna getiriyor.
Nesneleri farklı renklerde görmemizin sebebi her nesnenin üzerine düşen ışığı dalga boyuna göre yansıtması ve soğurması yani emmesidir. Kırmızı bir elmaya bakarken elma mavi ve yeşil dalga boylarındaki ışığı soğurmuş ve yalnızca kırmızıyı yansıtmıştır. Elmanın üzerine yalnızca mavi ışık yollamış olsaydık, elma yolladığımız ışığı soğuracağı ve yansıtacak ışık olmayacağı için siyah görünürdü.
Bu mantıkla beyaz ve siyah için renk değildir denildiğinde anlaşılması daha kolay olacaktır. Bazı nesneler bütün renkleri soğuduğu için siyah görünürken bazıları hepsini yansıttığı için beyaz olacaktır.
Gece Neden Renkleri Göremeyiz?
Peki neden geceleri renkleri algılayamayız? Bunun nedeni gözümüzün çalışma biçiminde gizlidir. Işığı algılamak için gözlerimizde iki tür foto reseptör bulunur. Çubuklar ve koniler. Koniler yalnızca parlak ışıkta devreye girerler. Ortamda yeterince ışık olmadığında koniler çalışmadığı için renkleri algılayamayız ve nesneleri siyah, beyaz ve gri olarak görürüz.
Bu yazımızda sizlere fizik dersinin bir konusu olan fizik renkler konusunu anlatmaya çalıştık umarım faydalı olmuştur.
