Ağaçlara Aşı Nasıl Yapılır , Aşı Çeşitleri Hakkında Bilgiler

Bu yazımızda ağaçlara aşı nasıl yapılır ve aşı çeşitleri nelerdir hakkında bilgiler bulacaksınız. Sizin için umarım faydalı bir yazı olur ve beğenerek okursunuz.

Aşı Nedir ve Neden Gerekli ?

Aşı nedir kısaca açıklayacak olursan bir ağacın dokusunu başka bir ağaca aktarma sanatı diyebiliriz. Yetiştirdiğiniz ağacın verimsiz olduğuna karar vermişseniz ve aynı ağaç türünün daha verimli olanları çevrenizde var ise yapmanız gereken tek şey ağacınızı aşılamaktır. Ayrıca tohumdan üretilen ağaçların meyve verme süreleri oldukça uzun olmasından dolayı aşı yapılarak bu süreler daha aşağı çekilebilir. Bu işlemin bir çok yöntemi bulunmaktadır.En çok tercih edilen aşılama yöntemleri ;

• Göz Aşısı
• Yarma aşısı
• Kabuk altı aşısı
• Dilcikli İngiliz Kalem Aşısı

Bu yöntemler çevresel şartlara ve ağaç türüne göre farklılık göstermektedir. Biraz daha ayrıntılandırarak anlatacak olursak karasal iklimin olduğu iç Anadolu şartlarında yapılma dönemi ile Akdeniz bölgesinde yapılma dönemi aynı olmayacaktır. Ağaçlarında en çok uyum sağladığı aşı yöntemleri vardır bunları bilmeden sadece bir tür yöntem ile devam etmek bazen olumsuz sonuç verebilir. Daha ayrıntılı olarak aşı yöntemlerinde bu konuya değinelim.

Aşı Yapmak İçin Gerekli Malzemeler ve Materyaller

Aşı çalışması yapmadan önce bir çok malzemeye ve olmazsa olmaz sağlıklı kalemlere ihtiyaç vardır. Bunlardan sırası madde madde yazacak olursak;

1. Kalem ( Sağlıklı ve mevye verimi güzel olan bir ağaçtan alınmış olmalı )
2. Bu işlem için özel üretilmiş bıçaklar.
3. Sutut yada macunu
4. Testere
5. Aşıbağı yada bu işlem için özel üretilmiş strec film.
6. Özel torbalar.

Kalemler Nasıl Alınıp Muhafaza Edilir ?

Aşı yapmak için en gerekli materyal hiç kuşkusuz kalemlerdir. Göz aşısı hariç diğer yöntemlerde kalemleri saklamak önemli olduğu için bu konuda bilgiler vereyim. Bu kalemleri ne zaman almamız gerekir ve nasıl muhafaza etmemiz gerektiği konusunu ayrıntılandırarak açıklayacak olursak.

• Kalemleri aldığınız ağaç sağlıklı olmalıdır.
• Kalemler 2 yıllık sürgünlerden olursa daha başarılı olabilirsiniz.
• Şubat mart aylarından alınan kalemler bir kağıda sarılıp poşete konularak toprak altına gömerek saklanabilir yada buzdolabınızın meyve sebze bölümünde durabilir.
• Kalemlerin mantar tabanlı hastalıklara yakalanmaması için biraz suya az miktar fungusit bir ilaç katılıp kalemlere serpilebilir.

Bu koşullar sağlanmış ise 2-3 ay saklanıp istediğiniz zamanda aşınızı yapabilirsiniz. En önemli kurak kalemlerin uyanmamış olmasıdır. Yapacağınız ağacın uyanması fark etmez.

Ağaçlara Aşı Nasıl Yapılır ?

Aşı yapılacak ağaç öz suyu bırakan ( Ceviz , İncir vb. ) gibi bir tür ise ağacın kesimi daha önce bir zamanda yapılmalıdır ki bu öze suyu aksın ve aşımıza zarar vermesin.

1. Ağaç motorlu testere yada testere ile kesilmiş ise bu kesilen yüzeylerde doku bozulması, yanması olduğu için perdahlama denilen bıçak ile tekrar düzeltme işlemi yapılmalıdır.

   

2. Kalemler 2 – 3 göz olacak şekilde kesilmeli. Yapılacak yönteme uygun olarak kalemler hazırlanmalıdır. Düzgün ve temiz bir yüzey oluşturana kadar kesim işlemi tekrarlanarak yüzen en iyi haline getirilir.

   

3. Aşı yöntemi tercihine göre yarma ise ağaç ortadan ikiye yarılmalı. Kabuk altı ise hazırlanan kaleme uygun kabul işaretlenip kaldırılmalıdır.
4. Kalemler düzgün bir şekilde gövdeye yerleştirilmeli.
5. Aşıbağı yada bu işlem için üretilmiş strec film ile ağaç ve kalem birleşiminden kaynaklanan boşluklar kapanacak şekilde sarılmalı. Bu noktalar kesinlikle hava almayacak şekilde kapatılmalıdır.

   

6. Özel sert torbalar yada uygun bir materyal ile ağaç gözdesi ve kalemler kum ile bir göz dışarıda kalacak şekilde kapatılmalıdır.
7. Kalemlerin açık olan uçları sutut yada macun ile kaplanmalıdır ki bu noktalardan soğuk ve su girişi önlenerek  tutma başarısı arttırılır.

Ağaçlara Yapılan Aşı Çeşitleri Nelerdir, Nasıl Yapılır ?

Bu aşı türlerinden göz aşısı , kabuk altı aşısı ve kalem aşısı yöntemlerini fernor cevizi yetişmek için denedim ve sonuçlarını gözlemledim. Bir tek yarma olanı yapmadım onuda yakın zamanda dener ve kendi görüşümü yazıya eklerim.

1- Ağaçlara Göz Aşısı Nasıl Yapılır ?

Durgun göz aşısı ve sürgün göz aşısı olmak üzere 2 yöntemi vardır. Aralarında ki fark ise temmuz , ağustos ortalarına kadar yapılıp sürgün oluşması sağlanırsa sürgün aşısı adı verilir. Ağustos sonları ve eylül ayında yapılırsa durgun olur. Bu yöntemde kelem önceden saklanmaz hemen alındığı gibi zaman kaybetmeden yapılmalıdır. Yapılması kolay olan bu aşı yöntemi daha çok ılık bölgelerde tercih edilmektedir.

Gözün çevresinin silindir şeklinde alındığı yönteme yüzük aşısı , sadece göz bölgesinin alındığı yönteme ise t aşısı yöntemi denilmektedir. T aşısı da terz ve düz alım yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemin en büyük avantajı bir kalemde ne kadar göz varsa o kadar çok yapabilme imkanı ile daha çok ağaca aşılama yapılabilir.

2- Ağaçlara Yarma Aşı Yöntemi Nasıl Yapılır

Adından anlaşılacağı gibi ağacın ortadan 2 ye ayrılarak kalemlerin iki tarafa yerleştirilmesi ile yapılan aşılama yöntemidir. En büyük avantajı gelişim hızı olarak en iyi yöntem olduğu söylenmektedir. Büyük gövdelere yapılan bu yöntemde en çok dikkat edilecek husus gövde yarılırken çatağın çok derilere gitmemesi için bez ip yardımı ile koruma sargısı yapılmasıdır. Ayrıca seçilecek kalemler diğer yöntemlere göre daha kalın olması gerekmektedir.

3- Ağaçlara Kabuk Altı Aşı Yöntemi Nasıl Yapılır ?

Bir çok farklı yöntemi olan ama mantıkları hepsinde aynı olan aşı çeşididir. Kabuğun kalkmaya başladığı ilk bahar dönemlerinde daha önce saklanmış olan kalem ile yapılan yöntemdir. Kabuk ile kalem birleşim noktalarının birbirine iyi temas etmesi başarıyı arttırmaktadır. Kalemin oynamaması için kesin dikkatli yapılmalı yada can çivisi sayesinden çivileme işlemi yapılabilir. Kalemin kabuğa değdiği yüzeylerde ince üst yüzey alınarak başarısı arttırılabilir.

4- Ağaçlara Dilcikli İngiliz Kalem Aşı Yöntemi Nasıl Yapılır ?

Çok büyük olmayan gövdeye sahip 1 – 2 yıllık ağaçlara yapılan yöntemidir. Bu yöntemde de kalem saklanır fakat kabuk altına göre daha erken bir zaman da yapılmaktadır. Gövde ve kalem çapraz şekilde kesilip birbirleri ile örtüşmesi sağlanır. İki yüzeye de dilcik denilen çentikler açılıp bu çentikler den birbirlerine geçmesi sağlanır.

Ağaçlara aşı ne zaman yapılır?

Genel olarak bir çok yöntem ilk baharda kabukların kalkmaya başladığı yani ağaçlara suyun yürüdüğü zaman yapılır. Göz aşısı yöntemlerinde temmuzdan eylül ayına kadar yapılabilir.

Aşılamadan Sonra Yapılacaklar

Aşımızı yaptık ve kalemlerden sürgünler cıktı bu aşamadan sonra neler yapmalı ve nelere dikkat etmeliyiz madde madde anlatalım.

• Sürgünler toprak yüzeyden çıkmada sorun yaşıyorlarsa biraz toprak açılıp süreç hızlandırılabilir.
• Çok aşırı kurak giden dönemlerde torak az da olsa nemlendirilmelidir.
• Poşet ve toprak en erken temmuz aylarının ortasına kadar çıkarılmamalı ve kallus oluşumu bu sayede desteklenmelidir.
• Çok hızlı büyüyen sürgünler direklere bağlanarak kırılmaktan korunmalıdır.